Adviezen vanaf 2010
-
2024
-
Overheid, leraren, schoolleiders en bestuurders moeten meer werk maken van zeggenschap van leraren, adviseert de Onderwijsraad. Goed en uitvoerbaar onderwijsbeleid kan niet tot stand komen zonder actieve betrokkenheid van leraren. De raad adviseert de overheid te werken met een onderwijsbeleidsagenda, waarin voor elk beleidsdossier duidelijk staat waartoe, wanneer en in welke vorm leraren betrokken worden. En om niet te wachten op één beroepsorganisatie die namens alle leraren spreekt.
Lees hier het volledige advies Een stevige stem.
-
De raad onderschrijft het belang van strategisch personeelsbeleid voor de kwaliteit van het onderwijs en de aantrekkelijkheid van het beroep. Maar ziet dit wetsvoorstel niet als een passend middel om de beoogde doelen te bereiken. De raad adviseert de minister indiening van het wetsvoorstel te heroverwegen.
Lees hier het volledige Advies Wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid
-
Essentieel in het beroepsonderwijs is dat een deel ervan plaatsvindt in de beroepspraktijk. Om goed beroepsonderwijs te kunnen blijven bieden in tijden van schaarste op de arbeidsmarkt, adviseert de Onderwijsraad het opleiden in de beroepspraktijk doelbewust en spaarzaam in te zetten.
Lees hier het volledige advies Een klemmend beroep
-
De raad adviseert het wetsvoorstel Wet Internationalisering in balans nader te doordenken en uit te werken. De raad is positief over de voorgestelde fixusmaatregelen, maar ziet problemen met de onderbouwing, proportionaliteit, rechtszekerheid en uitvoerbaarheid van de maatregelen voor de voertaal van opleidingen.
Lees hier het volledige Advies wetsvoorstel Wet internationalisering in balans.
-
De formerende partijen staan voor ingewikkelde keuzes, ook als het gaat om onderwijs. In een brief aan de informateur schetst de Onderwijsraad wat nodig is voor het onderwijs en welke grote vraagstukken er spelen. De raad adviseert het nieuwe kabinet te zorgen voor een lange-termijnaanpak voor het onderwijs en niet te bezuinigen op onderwijs. De raad benadrukt hierbij dat onderwijs een investering is met individuele en maatschappelijke opbrengsten die zich een leven lang uitbetalen, en adviseert dit perspectief mee te nemen in de besluitvorming over onderwijsuitgaven binnen de rijksbegroting.
Lees hier de volledige Brief aan informateur.
-
Onderwijs is een investering in het verdienvermogen van individu en samenleving, heeft brede opbrengsten en is een kwestie van beschaving. De Onderwijsraad adviseert regering en parlement om de besluitvorming over onderwijs binnen de rijksbegroting te baseren op deze drie overwegingen. Op dit moment worden uitgaven aan onderwijs vooral beschouwd als kosten zonder opbrengsten. Inzicht in kosten én opbrengsten leidt tot beter onderbouwde politieke besluiten over uitgaven aan onderwijs.
Lees hier het volledige advies Onderwijs als investering.
-
-
2023
-
De raad spreekt waardering uit voor het in samenhang en voor de lange termijn doordenken van de toekomst van mbo, ho en wetenschap in de toekomstverkenning Vandaag is het 2040. De raad adviseert nog een stap verder te gaan en geeft aandachtspunten mee.
Lees hier het volledige Briefadvies Toekomstverkenning mbo, ho en wetenschap
-
In een brief aan een nieuw kabinet schetst de Onderwijsraad wat nodig is voor het onderwijs en welke grote vraagstukken er spelen. De raad adviseert te komen tot gerichte en samenhangende ambities en structurele bekostiging voor het onderwijs op de lange termijn en niet te bezuinigen op onderwijs.
Lees hier de volledige Brief van Onderwijsraad aan nieuw kabinet
-
De overheid moet consistent sturen en zorgen voor een duidelijke positie voor schoolbesturen. Op hun beurt moeten schoolbesturen ervoor zorgen dat beslissingen over onderwijs zoveel mogelijk op school worden genomen en dat zij extern samenwerken als dat nodig is voor publieke belangen. Zo adviseert de Onderwijsraad.
Lees hier het volledige advies Een duidelijke positie voor schoolbesturen.
-
De raad adviseert voor- en vroegschoolse educatie (vve) in een nieuw stelsel kinderopvang te garanderen en op een aantal punten te versterken. Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de raad advies uitgebracht over doorlopende lijnen en gelijke onderwijskansen bij voorzieningen voor het jonge kind.
Lees hier het volledige Briefadvies jonge kind.
-
Op verzoek van de minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs heeft de raad in deze verkenning doordacht hoe in onderwijs voorzien kan worden bij een aanhoudend tekort aan leraren. De raad werkt daartoe handelingsopties uit en de implicaties daarvan. Pijnlijke keuzes zijn onvermijdelijk.
Lees hier de volledige verkenning Schaarste schuurt
-
De raad beveelt de onderwijsministers aan om in samenspraak met het onderwijsveld te zorgen voor een strategische agenda, die duidelijkheid biedt over de Nederlandse ambities voor Europees onderwijsbeleid.
Lees hier het volledige advies Actief in Europa
-
-
2022
-
De raad adviseert om factoren die de kwaliteit van het taal- en rekenonderwijs bepalen, langdurig en in samenhang aan te pakken. Veranker taal en rekenen bijvoorbeeld meer en beter in andere schoolvakken en zorg voor bekwame leraren in taal- en rekenonderwijs.
Lees hier het volledige advies Taal en rekenen in het vizier
-
Intelligente technologie is in opmars in het onderwijs. In deze verkenning constateert de raad dat het meer dan de digitalisering tot nu toe, leidt tot fundamentele onderwijsveranderingen. Intelligente technologie kan onderwijs verrijken, maar kan het ook verschralen. Actieve betrokkenheid van het onderwijsveld is cruciaal.
Lees hier de volledige verkenning Inzet van intelligente technologie
-
Om Nederland te helpen goed voorbereid zijn bij een nieuwe coronagolf, doordenken 14 adviescolleges in een gezamenlijke rapportage coronascenario’s voor verschillende maatschappelijke domeinen. De Onderwijsraad heeft dit gedaan voor het onderwijs.
Lees hier het volledige rapport Coronascenario's doordacht; handreiking voor noodzakelijke keuzes
-
De overheid kan haar verantwoordelijkheid voor de onderwijskwaliteit beter waarmaken door meer prioriteit te geven aan de kwaliteitsbeoordelende taak van het extern toezicht en te zorgen voor direct zicht op de onderwijspraktijk, adviseert de Onderwijsraad.
Lees hier het volledige advies Essentie van extern toezicht
-
-
2021
-
Overheid, schoolbesturen en scholen moeten het publieke karakter van het onderwijs beter beschermen, adviseert de Onderwijsraad. De raad constateert dat het private onderwijsaanbod niet alleen fors toeneemt, maar dat publiek en privaat onderwijs ook steeds meer verstrengeld raken.
Lees hier het volledige advies Publiek karakter voorop
-
Hoe zijn grenzen aan de vrijheid van onderwijs en overheidszorg duidelijker te bepalen? En hoe zijn ze te handhaven? Daar geeft de Onderwijsraad in dit advies antwoord op.
Lees hier het volledige advies Grenzen stellen, ruimte laten
-
De raad ziet het NPO als opmaat voor een noodzakelijke, bredere en blijvende verbetering van het onderwijs. Het is van belang dat het NPO niet alleen een kortlopend geïsoleerd herstelprogramma voor corona-gerelateerde problemen in het onderwijs is, maar wordt verbonden aan structurele investeringen en lange termijnbeleid.
Lees hier het volledige advies Nationaal Programma Onderwijs
-
De Onderwijsraad adviseert: stel het moment van selectie naar een schoolsoort van het voortgezet onderwijs uit tot na een brede brugperiode. En bied, veel meer dan nu, in het basis- en voortgezet onderwijs flexibel onderwijs op maat, dat recht doet aan verschillen tussen leerlingen.
Lees hier het volledige advies Later selecteren, beter differentiëren
-
In een brief aan de informateur schetst de Onderwijsraad hoe duurzame verbetering en ontwikkeling van het onderwijs gestalte kunnen krijgen in het regeerakkoord.
Lees hier de volledige brief
-
Hoe kan de werkdruk in het basisonderwijs omlaag? De Onderwijsraad adviseert: breng focus aan in het werk van leraren én investeer in meer handen in en om de klas. De raad brengt dit advies uit op verzoek van de Tweede Kamer.
Lees hier het volledige advies Tijd voor focus
-
De Onderwijsraad adviseert de minister het wetsvoorstel niet in de huidige vorm in te dienen. De raad is voorstander van een wettelijke regeling maar heeft principiële en praktische bezwaren tegen de uitwerking.
Lees hier het volledige advies over Vervangend onderwijs bij richtingbezwaren
-
-
2020
-
Jongens hebben minder gunstige schoolloopbanen en vrouwen minder gunstige beroepsloopbanen. Het onderwijs heeft een taak om de verschillen in school- en beroepsloopbanen van jongens en meiden te verkleinen, maar kan dat niet alleen. Ook genderstereotiepe gedrag bij de overheid, op de arbeidsmarkt en in de bredere samenleving moet veranderen.
Lees hier de volledige Verkenning van sekseverschillen in het onderwijs
-
Met ‘Steeds inclusiever’ geeft de Onderwijsraad een perspectief hoe het onderwijs op langere termijn inclusiever wordt voor leerlingen en studenten met een beperking. Zodat stapsgewijs steeds meer scholen en mbo-instellingen klaarstaan voor leerlingen en studenten met een beperking.
Lees hier het volledige advies Steeds inclusiever
-
Scholen en universiteiten hebben nog een onzekere en onvoorspelbare tijd voor de boeg. Nu de crisis een andere fase ingaat, vraagt dat om een andere manier van beleid voeren door de overheid. In dit advies schetst de raad daarvoor een benadering en geeft hij aan welke onderwerpen prioriteit verdienen.
Lees hier het volledige advies Vooruitzien voor jonge generaties
-
De minister voor Basis- en Voortgezet onderwijs en Media heeft de Onderwijsraad gevraagd om mee te denken over hoe de gevolgen van de coronacrisis voor het onderwijs te ondervangen zijn. De raad adviseert de minister de aandacht nu vooral te richten op drie zaken.
Lees hier het volledige advies: Ondervangen gevolgen coronacrisis voor het onderwijs
-
De minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media heeft de Onderwijsraad gevraagd of de grondslag ‘traditioneel islamitisch’ een richting is op basis waarvan je met bekostiging van de overheid een nieuwe school kan stichten. Op basis van het huidige toetsingskader adviseert de raad negatief.
Lees hier het volledige advies Traditioneel islamitisch als richting in het onderwijs
-
De raad zet drie kanttekeningen bij de agenda: hij beveelt aan een perspectief uit te werken op het ‘wat’ en ‘waartoe’ van hoger onderwijs (1), het is nodig een langetermijnstrategie te ontwikkelen op doorstroom en aansluiting binnen het hele onderwijsstelsel (2) en het zou daarbij uitdrukkelijk moeten gaan om een langetermijnstrategie voor het hele onderwijs (3).
Lees hier het volledige advies Strategische agenda hoger onderwijs en onderzoek
-
-
2019
-
Artikel 23 van de Grondwet gaat over onderwijsvrijheid én over overheidszorg. Het laatste wordt nog wel eens vergeten in de discussies over artikel 23. Hierdoor raakt de balans die de Grondwet beoogt, uit beeld.
Lees hier de volledige notitie Onderwijsvrijheid én overheidszorg
-
De vraag vanuit scholen en het aanbod van educatieve dienstverleners sluiten op dit moment niet goed op elkaar aan. De Onderwijsraad vindt dat scholen en aanbieders samen moeten optrekken bij het vaststellen van de behoeften van scholen en bij het ontwikkelen en evalueren van het aanbod.
Lees hier het volledige advies Samen ten dienste van de school -
Iedere leerling moet op een publieke school passend onderwijs kunnen krijgen, vindt de Onderwijsraad. Daarom adviseert de raad aan de minister van OCW om bekostiging van onderwijs op particuliere scholen niet wettelijk mogelijk te maken.
Lees hier het volledige advies over Uitbesteding van bekostiging aan particulier onderwijs
-
Hoe kunnen jongeren vaker, met meer plezier, en beter gaan lezen? Daarvoor moeten bibliotheken, scholen en ouders de handen ineenslaan en is het aan de Rijksoverheid om meer te investeren in een samenhangend leesbeleid.
Lees hier het volledige advies Lees! Een oproep tot een leesoffensief
-
De Onderwijsraad beveelt aan om de eindtoets eerder af te laten nemen dan het moment waarop het schooladvies wordt afgegeven, bijvoorbeeld begin maart. De raad ziet de eindtoets namelijk als een belangrijk, objectief gegeven waarop het schooladvies gebaseerd moet zijn. Wel vindt hij dat de eindtoets niet het enige of het doorslaggevende gegeven moet zijn. Het oordeel van de leerkracht dient ook mee te tellen.
Lees hier de Brief eindtoets po en overgang po en vo
-
De Onderwijsraad vindt het een goed idee om wettelijk te regelen dat leertrajecten een niveau-aanduiding krijgen, die scholen en universiteiten verplicht op elk diploma moeten vermelden. Leertrajecten worden er beter vergelijkbaar door, binnen Nederland en in de rest van Europa.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel NLQF
-
De raad komt tot de conclusie dat duurzame ontwikkeling geen richting is op basis waarvan waarvan je met bekostiging van de overheid een nieuwe school kunt stichten.
Lees hier het volledige advies Duurzame ontwikkeling als richting in het onderwijs
-
Jongeren uit verschillende sociale groepen komen elkaar niet meer vanzelfsprekend tegen in het onderwijs en plaatsing in het voortgezet onderwijs wordt steeds bepalender voor het eindniveau van jongeren. De raad vindt dat er een fundamentele bezinning nodig is op de organisatie van het onderwijsstelsel.
Lees hier het volledige advies Doorgeschoten differentiatie in het onderwijsstelsel
-
-
2018
-
Jongeren uit verschillende sociale groepen komen elkaar niet meer vanzelfsprekend tegen in het onderwijs en plaatsing in het voortgezet onderwijs wordt steeds bepalender voor het eindniveau van jongeren. De raad vindt dat er een fundamentele bezinning nodig is op de organisatie van het onderwijsstelsel.
Lees hier het volledige advies Doorgeschoten differentiatie in het onderwijsstelsel
-
Er moet een onafhankelijke, permanente commissie komen die curriculumontwikkeling kan monitoren. Ook moet deze commissie adviseren over herijking van de kerndoelen en de eindtermen in het primair en voortgezet onderwijs.
Lees hier het volledige advies Curriculumvernieuwing
-
De toetspraktijk is in verschillende opzichten uit balans. De Onderwijsraad adviseert de overheid en de onderwijsinstellingen in dit advies om toe te werken naar een evenwichtiger toets- en examenpraktijk.
Lees hier het volledige advies Toets wijzer
-
De raad introduceert een nieuwe kijk op het leraarschap. Hij stelt voor om ruimere onderwijsbevoegdheden (geldig voor meerdere sectoren en meerdere vakken) in te voeren. Dit maakt aanpassingen in de huidige opleidings- en arbeidsstructuur noodzakelijk.
Lees hier het volledige advies Ruim baan voor leraren.
-
Er is verdere aanscherping nodig van het wetsvoorstel over burgerschapsonderwijs. Het wetsvoorstel maakt nu onvoldoende duidelijk wat onder burgerschap wordt verstaan en wat van scholen wordt verwacht.
Lees hier het volledige briefadvies wetsvoorstel burgerschapsopdracht.
-
Er zijn te veel verschillen tussen scholen waar het gaat om sport en bewegen. De Nederlandse Sportraad, de Onderwijsraad en de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving adviseren om alle leerlingen twee keer per dag matig intensief te laten bewegen.
Lees hier het volledige advies Plezier in bewegen.
-
De raad beveelt aan om te blijven werken met het huidige systeem van lumpsumbekostiging en om terughoudend te zijn met doelfinanciering. Daarnaast dient de overheid te evalueren of de hoogte van de lumpsum toereikend is.
Lees hier het volledige advies Inzicht in verantwoording van onderwijsgelden.
-
Het wetsvoorstel gelijke kans op doorstroom vmbo-havo van minister Slob is een stap in de goede richting in de gelijke behandeling van leerlingen. Er is echter meer nodig om de problemen in de doorstroom tussen het vmbo en het havo op te lossen.
Lees hier het volledige advies Gelijke kans op doorstroom vmbo-havo.
-
De Onderwijsraad adviseert de minister om een bekostigingsverzoek van het Erasmus College Rivierenland niet toe te kennen. Het college verzoekt om bekostiging van een nieuwe school voor voortgezet onderwijs met als grondslag een combinatie van richtingen.
Lees hier het volledige advies inzake aanvraag Erasmus College Maurik.
-
De Onderwijsraad adviseert de minister om een bekostigingsverzoek van het Tjalling Koopmans College Harderwijk niet toe te kennen. Het college verzoekt om bekostiging van een nieuwe school voor voortgezet onderwijs met als grondslag een combinatie van richtingen.
Lees hier het volledige advies inzake aanvraag Tjalling Koopmans College Harderwijk.
-
Internationalisering van het hoger onderwijs is gewenst, maar gaat niet vanzelf goed. De raad adviseert de overheid de kwaliteit en toegankelijkheid te waarborgen en zo schaduwzijden van internationalisering zo veel mogelijk te beperken.
Lees hier het volledige advies Internationalisering in het hoger onderwijs.
-
In deze brief komt de raad kort terug op eerdere aanbevelingen uit het advies Passend onderwijs uit 2016 in het licht van recente ontwikkelingen en nieuw onderzoek. De raad beoogt hiermee aanknopingspunten te bieden voor een nadere uitwerking van beleidsvoornemens rondom passend onderwijs.
Lees hier de volledige brief Advies Passend onderwijs opnieuw onder de aandacht.
-
De raad adviseert de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een landelijke taskforce in te stellen om het nijpende probleem van de lerarentekorten op te lossen. Met het instellen van een taskforce neemt de centrale overheid haar verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van onderwijsstelsel.
Lees hier het volledige advies Lerarentekorten.
-
Verdere professionalisering en een sterkere positie van schoolleiders in het basis- en voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs zijn noodzakelijk. Schoolleiders, besturen en overheid kunnen dit gezamenlijk mogelijk maken.
Lees hier het volledige advies Een krachtige rol voor schoolleiders.
-
De Onderwijsraad adviseert de minister om een bekostigingsverzoek van de Stichting voor Duurzaam Onderwijs: O3-Nederland niet toe te kennen. Deze stichting verzoekt om bekostiging van een nieuwe school voor voortgezet onderwijs met als grondslag duurzaamheid.
Lees hier het volledige advies Duurzaamheid als richting in het onderwijs.
-
-
2017
-
De Onderwijsraad pleit voor een eenvoudige uitwerking van het lerarenregister, die een snelle start mogelijk maakt. Daartoe beveelt hij aan om voor herregistratie zoveel mogelijk aan te sluiten bij de praktijk binnen scholen en om de basis voor het register op orde te brengen.
Lees hier het volledige advies Besluit lerarenregister.
-
De raad vindt het positief dat de wet WVO herzien wordt om deze toegankelijker te maken, maar constateert dat het huidige wetsvoorstel dat doel niet waar maakt. De raad adviseert om de herziening WVO te beperken tot een technische herziening.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel modernisering WVO -
Het is tijd om de rol van gemeenten op onderwijsterrein te actualiseren om te komen tot een betere samenwerking bij decentraal onderwijs- en jongerenbeleid. De raad roept het Rijk op om een breed samengesteld beraad over dit onderwerp te organiseren.
Lees hier het volledige advies Decentraal onderwijsbeleid bij de tijd.
-
In het onderwijs is de afgelopen decennia een slingerbeweging waar te nemen, van leerling centraal naar lesstof centraal en vice versa. De raad vindt dat als maatschappelijke belangen en individuele belangen botsen, het maatschappelijk belang van onderwijs het zwaarst moet wegen.
Lees hier het volledige advies De leerling centraal?
-
Deze notitie biedt een overzicht van de relevante adviezen met betrekking tot gelijke kansen en sociale samenhang, geclusterd in een vijftal aandachtspunten. Deze aandachtspunten hebben betrekking op: 1) het (vroegtijdig) bestrijden van achterstanden, 2) selectie en op- en doorstroomkansen, 3) het behalen van een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt, 4) eindtoetsing en 5) burgerschapsonderwijs.
Lees hier het volledige advies Het bevorderen van gelijke kansen en sociale samenhang.
-
Verdere digitalisering van het onderwijs is hard nodig, maar dat moet wel op basis van doordachte keuzes gebeuren. Leerlingen moeten worden voorbereid op het leven en werken in een digitale maatschappij. Het vraagt inspanningen van overheid, scholen en uitgevers van digitale leermiddelen om ervoor te zorgen dat het huidige onderwijs optimaal profiteert van de mogelijkheden die digitalisering biedt.
Lees hier het volledige advies Doordacht digitaal.
-
Er is meer aandacht nodig voor onderwijs in het vluchtelingenbeleid én goede basisvoorzieningen die kunnen worden opgeschaald bij een piek in de instroom. Ondanks aangebrachte verbeteringen in de onderwijsvoorzieningen hebben vluchtelingen nog steeds onvoldoende toegang tot scholen, opleidingen en cursussen. Daarnaast is een verbeterslag nodig in de kwaliteit van het onderwijs en kan de organisatie efficiënter.
Lees hier het volledige advies Vluchtelingen en onderwijs.
-
-
2016
-
Regionale samenwerking tussen scholen en besturen is essentieel om een dekkend onderwijsaanbod in stand te houden. De raad is tegenstander van een kleinescholentoeslag in het voortgezet onderwijs.
Lees hier het volledige advies Verfijning vereenvoudiging bekostiging voortgezet onderwijs.
-
Twee jaar na invoering van passend onderwijs signaleert de Onderwijsraad een aantal aandachtspunten die succesvolle evaluatie en invoering van passend onderwijs in de weg staan: de ontoereikende informatie op leerlingniveau en het ontbreken van een dekkend ondersteuningsaanbod. Bovendien is de onderwijspraktijk nog te weinig betrokken.
Lees hier het volledige advies Passend onderwijs.
-
Middelbaar opgeleiden (mbo-diploma op niveau 2 of hoger) krijgen het steeds moeilijker op de arbeidsmarkt. Ook doet deze groep nog onvoldoende aan postinitieel leren. Het huidige beleid en de financiering van een leven lang leren zijn versnipperd. De raad pleit daarom voor een persoonlijk leven lang leren budget en een versterking van de regionale aanpak.
Lees hier het volledige advies Vakmanschap voortdurend in beweging.
-
Het beleid dat de positie van de leraar moet versterken, richt zich te veel op de individuele leraar en er is een neiging om te veel van bovenaf op te leggen. Om de leraar meer zeggenschap te geven over het onderwijs dat hij geeft, moet de samenwerking in en met lerarenteams verbeteren.
Lees hier het volledige advies Een ander perspectief op professionele ruimte in het onderwijs.
-
De raad sluit aan bij de zienswijze van de staatssecretaris dat ‘richting’ geen criterium meer hoort te zijn bij het besluit om een school te bekostigen en dat bij het starten van een nieuwe school naar de verwachte onderwijskwaliteit en het verwachte leerlingenaantal wordt gekeken.
Lees hier het volledige advies Nieuwe scholen.
-
Het onderwijs hoort alle jongeren voor te bereiden op een maatschappij die globaliseert. Deze ambitie vraagt om een stevige verankering van internationalisering in het onderwijs en een betere afstemming tussen de sectoren. Vooral in het vmbo en het mbo is een inhaalslag nodig.
Lees hier het volledige advies Internationaliseren met ambitie.
-
De focus op opbrengsten op de basisvaardigheden in het kwaliteitsbeleid van de overheid heeft een waarneembaar effect gehad. Het percentage scholen dat onder het minimumniveau presteert is de laatste jaren gedaald. De Onderwijsraad pleit voor het breder opvatten, inzichtelijk maken en verantwoorden van onderwijskwaliteit.
Lees hier het volledige advies De volle breedte van onderwijskwaliteit.
-
-
2015
-
De raad is een voorstander van maatwerk, maar adviseert de wettelijke kaders rond eindtoetsing in het funderend onderwijs ongemoeid te laten. Verruiming van de wettelijke kaders brengt risico’s met zich mee voor de brede vorming in het funderend onderwijs, de toegang tot en doorstroom binnen het vervolgonderwijs, het waarborgen van gelijke kansen en de waarde van een diploma op de arbeidsmarkt.
Lees hier het volledige advies Maatwerk binnen wettelijke kaders: eindtoetsing als ijkpunt voor het funderend onderwijs.
-
Toekomstbestendigheid staat voorop in de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek 2015-2025. De Onderwijsraad vindt dat de agenda daarvoor een goede richting aangeeft, maar pleit voor een bredere aanpak bij de besteding van middelen en meer aandacht voor spanningen tussen maatwerk versus massaliteit, individualisering versus uniforme opleidingsstandaarden, regionale inbedding versus mondiale concurrentie, en vorming versus kennisoverdracht.
Lees hier het volledige advies Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek 2015-2025.
-
Het huidige systeem van interne en externe kwaliteitszorg kan de kwaliteitscultuur verstoren die noodzakelijk is voor verbetering van het hoger onderwijs. Docenten en studenten ervaren te weinig betrokkenheid terwijl zij een cruciale rol kunnen vervullen. Instellingsbesturen moeten meer nadruk leggen op het stimuleren van kwaliteitsculturen op opleidingsniveau en meer vertrouwen geven aan het onderwijsproces zelf. De overheid moet zich vooral richten op het waarborgen van publieke waarden.
Lees hier het volledige advies Kwaliteit in het hoger onderwijs.
-
De raad adviseert te komen tot een coherent, kwalitatief hoogwaardig aanbod voor alle kinderen vanaf 2,5 jaar waarin spelen, vorming, voorkomen van leerachterstanden en opvang bijeen zijn gebracht. Het aanbod dient op vrijwillige basis beschikbaar te zijn voor alle kinderen tussen 2,5 en 4 jaar voor vijf dagdelen per week. Het gaat daarbij niet om vervroegen van schools leren. De regie dient in handen te zijn van een basisschool.
Lees hier het volledige advies Een goede start voor het jonge kind.
-
Het vmbo heeft te kampen met afnemende leerlingenaantallen in de basis- en beroepsgerichte leerwegen, een onoverzichtelijk aanbod en een negatief imago. De raad pleit in dit advies voor clustering van de vier leerwegen in het vmbo tot twee opleidingen: vakmanschap en mavo.
Lees hier het volledige advies Herkenbaar vmbo met sterk vakmanschap. -
De Onderwijsraad brengt advies uit over het wetsvoorstel dat het lerarenregister regelt. De raad ondersteunt de invoering van een publiekrechtelijk lerarenregister, maar adviseert om het voorstel op onderdelen aan te passen en om bij de totstandkoming en het functioneren van het register het eigenaarschap van de beroepsgroep beter te verzekeren.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel lerarenregister.
-
In krimpgebieden kan een samenwerkingsschool een goede manier zijn om een gevarieerd onderwijsaanbod overeind te houden. De raad is echter kritisch over het door de staatssecretaris ingediende wetsvoorstel over de samenwerkingsschool. Zo moet de empirische noodzaak van het wetsvoorstel nader worden onderbouwd en dient de totstandkoming van samenwerkingsscholen een uitzondering te blijven.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel samenwerkingsscholen.
-
-
2014
-
Het initiatiefwetsvoorstel van de Kamerleden Bisschop, Van Meenen en Rog beoogt het onderwijstoezicht doeltreffender te regelen. De raad concludeert dat kwaliteit verder reikt dan deugdelijkheid. De inspectie moet wel duidelijker onderscheid maken tussen toezicht op naleving van wettelijke voorschriften enerzijds en kwaliteitsbevordering anderzijds.
Lees hier het volledige advies Doeltreffender onderwijstoezicht.
-
Op basis van jurisprudentie komt de raad tot de conclusie dat het stelsel van passend onderwijs het niet onmogelijk maakt voor bijzondere scholen om een toelatingsbeleid op basis van grondslag te voeren. Verder stelt de raad dat de vrijheid van onderwijs in Nederland niet in strijd is met Europese wetgeving (artikel 2 van het eerste protocol EVRM)
Lees hier het volledige advies Verhouding tussen zorgplicht en toelatingsbeleid.
-
De veerkracht van het onderwijsstelsel moet verbeteren. Met meer variëteit kan het onderwijs beter omgaan met veranderingen. Een grotere verscheidenheid aan scholen bevordert dat het stelsel zich stapsgewijs (en zonder grote risico’s) kan aanpassen aan veranderende eisen vanuit de samenleving.
Lees hier het volledige advies Een onderwijsstelsel met veerkracht.
-
De raad vindt het belangrijk dat het hoger beroepsonderwijs meer innovatieve professionals opleidt. Het is noodzakelijk dat de verbindingen tussen de drie kerntaken van het hoger beroepsonderwijs (onderwijs, onderzoek en innovatie van het beroepenveld) worden versterkt. De raad doet drie aanbevelingen: leid op tot onderzoekende professionals; versterk de inbreng uit het beroepenveld; en laat het hbo meer bijdragen aan een leven lang leren.
Lees hier het volledige advies Meer innovatieve professionals.
-
Onderwijs en jeugdhulpverlening moeten beter samenwerken en een samenhangende aanpak bieden aan jongeren die extra begeleiding nodig hebben. Een ononderbroken schoolloopbaan zou daarbij het uitgangspunt moeten zijn. Schoolbesturen moeten zich actiever opstellen in het overleg met gemeenten en jeugdhulpverlening zou een structureel onderdeel moeten worden van de ondersteuningsstructuur op school.
Lees hier het volledige advies Samen voor een ononderbroken schoolloopbaan.
-
De Onderwijsraad steunt het voorstel van de regering voor invoering van profielen in het vmbo in plaats van de huidige sectoren afdelingen. Hij ziet deze maatregel echter als eerste stap: om het vmbo toekomstbestendig te maken is meer nodig.
Lees hier het volledige advies Profielen in het vmbo.
-
De bevindingen van de commissie-Dijsselbloem (2008) hebben het vertrouwen tussen onderwijsveld en overheid aanvankelijk hersteld, maar de rolverdeling is niet wezenlijk veranderd. Het toetsingskader, dat moest bijdragen aan een zorgvuldig beleidsproces is nauwelijks gebruikt.
Lees hier het volledige advies Onderwijspolitiek na de commissie-Dijsselbloem.
-
De Onderwijsraad adviseert staatssecretaris Dekker het concept wetsvoorstel sociale veiligheid op school te heroverwegen. Scholen zijn nu al wettelijk verplicht te zorgen voor een veilig schoolklimaat, en daarmee ook voor sociale veiligheid. Antipestbeleid maakt daarvan onderdeel uit, zo stelt de raad. Scholen kunnen hierbij gebruikmaken van een antipestprogramma, maar moeten ook ruimte houden een andere aanpak te kiezen.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel sociale veiligheid op school.
-
De Onderwijsraad adviseert staatssecretaris Dekker de voorgestelde maatregel terbeschikkingstelling aan het onderwijs (tbo-maatregel) te heroverwegen. Het onderwijsperspectief ontbreekt, zo stelt de raad. Bovendien is de raad niet overtuigd van de noodzaak, effectiviteit en uitvoerbaarheid van de voorgestelde tbo-maatregel.
Lees hier het volledige advies Tbo-maatregel.
-
Onderwijsvernieuwing vindt te ad hoc en fragmentarisch plaats. Een overladen lesprogramma dat dreigt achter te gaan lopen bij maatschappelijke ontwikkelingen is het gevolg. Bovendien is niemand verantwoordelijk voor doorlopende leerlijnen, waardoor samenhang ontbreekt. Er moet een breed samengesteld permanent college komen dat de minister periodiek adviseert over aanpassingen in het formele curriculum.
Lees hier het volledige advies Een eigentijds curriculum.
-
Leerwinst en toegevoegde waarde zijn waardevolle instrumenten voor scholen om hun onderwijs te verbeteren. Inzicht in de ontwikkeling van leerlingen (leerwinst) helpt leraren hun onderwijs goed af te stemmen op hun leerlingen. Kennis over wat de school aan de groei van leerlingen bijdraagt (toegevoegde waarde) stelt scholen in staat hun resultaten te vergelijken met andere scholen en hiervan te leren. Als algemeen oordeel over de kwaliteit van de school is toegevoegde waarde echter niet geschikt.
Lees hier het volldige advies Toegevoegde waarde: een instrument voor onderwijsverbetering.
-
De Onderwijsraad adviseert de minister om het humanisme te erkennen als eer richting zoals bedoeld in de WVO. Aanleiding voor de adviesvraag van de minister is het verzoek tot bekostiging van een categorale mavo in Amsterdam op humanistische grondslag. Het advies is gebaseerd op bestaande wetgeving. De raad is daarnaast voorstander van een verruimde en pluriforme invulling van het begrip richting.
Lees hier het volledige advies Humanisme als richting.
-
Beperk onderwijsbesturen die een aanwijzing van de minister hebben gekregen in de mogelijkheid om in aanmerking te komen voor bekostiging van een nieuwe school of nevenvestiging. Deze maatregel moet voorkomen dat besturen die aantoonbaar en langdurig tekort zijn geschoten opnieuw een school of nevenvestiging oprichten die door de overheid moet worden gefinancierd. Om de levensvatbaarheid van nieuwe scholen te bepalen en herhaald sluiten wegens te lage leerlingenaantallen te voorkomen, dient tevens het aantal te verwachten leerlingen via directe meting te worden vastgesteld.
Lees hier het volledige advies Voorkomen draaideurconstructie.
-
Overgangen in het onderwijs verlopen niet soepel genoeg. Het belang van leerlingen dient meer centraal te staan bij overgangen en er moet voor worden gezorgd worden dat leerlingen betere keuzes maken. De raad doet drie concrete aanbevelingen: bewaak de ruimte die scholen hebben om leerlingen kansen te geven; verzacht de overgangen met maatwerk voor specifieke groepen leerlingen; en verbeter loopbaanontwikkeling en –begeleiding.
Lees hier het volledige advies Overgangen in het onderwijs.
-
-
2013
-
De Onderwijsraad adviseert de minister om het voorstel van de Onderwijscoöperatie over bekwaamheidseisen niet zonder meer over te nemen. De motivering van de voorgestelde bekwaamheidseisen is ontoereikend en de inhoudelijke invulling van de bekwaamheidseisen is onvolledig. Verder meent de raad dat het bekwaamheidsonderhoud nadere aandacht vergt.
Lees hier het volledige advies Herijking bekwaamheidseisen.
-
Een startkwalificatie (diploma mbo 2) is van groot belang voor de zelfredzaamheid van jongeren. Door hogere eisen wordt het voor kwetsbare jongeren echter moeilijker om deze minimale basis te verwerven. Naast een route die leidt naar een opleiding op mbo niveau 2, is een route die rechtstreeks voorbereidt op de arbeidsmarkt nodig. Ook pleit de raad voor meer flexibiliteit in het stelsel, zodat alternatieve routes naar het diploma mogelijk zijn.
Lees hier het volledige advies Meer kansen voor kwetsbare jongeren.
-
Ondanks goede resultaten in internationale vergelijkingen is het Nederlands onderwijs niet goed genoeg voorbereid op de toekomst. Er is te weinig visie op wat het onderwijs leerlingen en studenten moet bijbrengen; scholen hebben te weinig ruimte om te variëren en te vernieuwen; en de eigenwaarde van leerlingen die niet goed presteren op basisvaardigheden staat onder druk.
Lees hier het volledige advies Een smalle kijk op onderwijskwaliteit.
-
De Onderwijsraad pleit voor het handhaven van het huidige volume van achterstandsmiddelen. Ook adviseert hij de verdeelsystematiek van de middelen te vereenvoudigen en scholen aan te sporen transparanter te zijn over hun beleid en besteding van het geld. Tegelijkertijd is het nodig te investeren in gericht onderzoek om meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van verschillende maatregelen.
Lees hier het volledige advies Vooruitgang boeken met achterstandsmiddelen.
-
De Onderwijsraad concludeert dat een college van B&W binnen het huidige wettelijke kader geen aanvullende voorwaarden kan stellen voordat hij een huisvestingsaanvraag van een onderwijsinstelling toekent. De huisvestingsaanvraag van de SIO (Stichting Islamistisch Onderwijs Amsterdam) kan dus niet worden geweigerd.
Lees hier de volledige Adviesaanvraag afwijzing huisvestingsaanvraag SIO.
-
De raad pleit voor blijvende aandacht voor ondernemerschap in het onderwijs. Na beëindiging van het stimuleringsprogramma van de overheid in 2013 is het aan de instellingen om het onderwijs in ondernemerschap verder te ontwikkelen. Instellingen dienen daarvoor de ruimte te krijgen. Daarbij is waar nodig innovatieve samenwerking met het bedrijfsleven gewenst.
Lees hier de volledige Onderwijs in ondernemerschap.
-
De Onderwijsraad pleit voor een scherpe omschrijving van de expertise die nodig is voor het besturen van scholen in de sectorale governancecodes. Ook de normatieve component van goed bestuur moet hierin een plek krijgen. Onderwijsbesturen en raden van toezicht dienen zich aan deze codes te houden en een cultuur te ontwikkelen waarin het vanzelfsprekend is elkaar hierop aan te spreken.
Lees hier het volledige advies Publieke belangen dienen.
-
Weten waar je voor staat, eigen, wijze keuzes maken, de eigen professionele ruimte creëren en jezelf blijven ontwikkelen. Van individuele leraren wordt veel gevraagd. De Onderwijsraad pleit voor meer aandacht voor de alledaagse beroepspraktijk van leraren. Dat is hard nodig, want de persoonlijke kant van het beroep van leraar is onderbelicht.
Lees hier het volledige advies Leraar zijn.
-
Als gevolg van dalende leerlingenaantallen komen er in veel regio’s steeds meer kleine scholen. Dat is duur en zet de onderwijskwaliteit onder druk. Het aanpassen van de opheffingsnormen en de bekostigingssystematiek is noodzakelijk. Regionale samenwerking is onontbeerlijk om ervoor te zorgen dat ouders en leerlingen ook in de toekomst kunnen kiezen tussen verschillende kwalitatief sterke scholen.
Lees hier het volledige advies Grenzen aan kleine scholen.
-
Onderwijs staat of valt met goede leraren. De raad pleit daarom voor een sterkere sturing op kwaliteit. Hij benadrukt het belang van een integrale aanpak. Bovendien adviseert de raad meer gebruik te maken van de mogelijkheden om (aankomende) leraren te selecteren, om de beroepsstandaard te verhogen, om professioneel schoolleiderschap te stimuleren en om in de regio samen te werken.
Lees hier het volledige advies Kiezen voor kwalitatief sterke leraren.
-
-
2012
-
De Onderwijsraad komt in dit advies tot de conclusie dat het voornemen tot afwijzing van de aanvraag van De Eenbes geen inbreuk vormt op de vrijheid van richting of inrichting als zodanig. Het voorgenomen besluit tot honorering van de aanvraag van Stichting PlatOO in strijd is met de wet.
Lees hier het volledige Briefadvies gemeente Geldrop.
-
Alle leerlingen hebben recht op onderwijs in een veilige omgeving waarin ze geaccepteerd en gerespecteerd worden. Het bevorderen van acceptatie van seksuele diversiteit maakt deel uit van een veilig schoolklimaat. De raad wijst echter het voorstel tot wetswijziging af dat moet leiden tot aanpassing van de kerndoelen om voorlichting over seksualiteit en seksuele diversiteit verplicht te stellen. De raad vindt deze aanpassing niet de aangewezen weg om het doel van acceptatie te bereiken.
Lees hier het volledige advies Aanpassing kerndoelen seksualiteit en seksuele diversiteit.
-
Scholen verdienen meer ondersteuning bij het werken aan burgerschapsonderwijs. De wettelijke eisen die nu gesteld worden aan burgerschapsonderwijs geven onvoldoende houvast. Een belemmering vooor goed burgerschapsonderwijs is ook het ontbreken van kennis over welke aanpak geschikt is voor welke leerlingen. De ontwikkeling van burgerschapsonderwijs stagneert daardoor.
Lees hier het volledige advies Verder met burgerschap in het onderwijs.
-
De Onderwijsraad kan zich vinden in het concept-wetsvoorstel Stichting en opheffing van scholen opgenomen bepalingen. Hij vindt het echter te ver gaan om openbare scholen de mogelijkheid te geven om scholen op te heffen zonder toestemming van de gemeente.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel Stichting en opheffing van scholen.
-
De Onderwijsraad is voorstander van de mogelijkheid een school voor voortgezet onderwijs te stichten die meerdere erkende richtingen heeft. Daarnaast is de raad voorstander van invoering van een systeem van richtingvrije planning.
Lees hier het volledige advies Meerdere richtingen.
-
Ontwikkel een referentiekader cultuureducatie, bevorder de deskundigheid op school en stel culturele infrastructuur meer in dienst van de scholen. Volgens de Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur zijn dit noodzakelijke maatregelen die ervoor moeten zorgen dat cultuureducatie in het hart van het onderwijs terechtkomt. Zo krijgen de scholen de touwtjes in handen bij het onderwijzen van kunst en cultuur.
Lees hier het volledige advies Cultuureducatie: leren, creëren, inspireren!.
-
Goed initieel onderwijs is de voornaamste manier om duurzame inzetbaarheid van burgers te garanderen. De praktijk laat echter zien dat een deel van de jongeren het onderwijs verlaat zonder startkwalificatie. Voor deze groep van laagopgeleiden heeft de overheid een belangrijke verantwoordelijkheid. Om de positie van laagopgeleide volwassenen op de arbeidsmarkt en in de samenleving te verstevigen, doet de raad vier aanbevelingen om hen te stimuleren tot postinitieel leren.
Lees hier het volledige advies Over de drempel van postinitieel leren.
-
Het opleidingsaanbod moet zo goed mogelijk aansluiten op de vraag van deelnemers en van de (toekomstige) arbeidsmarkt. Tegelijkertijd moet het aanbod op een efficiënte manier worden georganiseerd. Er is sprake van een macrodoelmatig opleidingsaanbod als deze verschillende aspecten met elkaar in balans zijn. De Onderwijsraad doet in dit advies aanbevelingen voor verbetering van de macrodoelmatigheid van het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger onderwijs.
Lees hier het volledige advies Zicht op een macrodoelmatig opleidingsaanbod.
-
De Onderwijsraad kan zich vinden in het voorstel van de minister van OCW om een leerlingvolgsysteem verplicht te stellen. Scholen moeten echter vrij zijn in welk systeem zij kiezen. Er is ook geen noodzaak om een jaarlijkse uniforme toets voor Nederlands, Engels en wiskunde/rekenen verplicht te stellen.
Lees hier het volledige advies Leerlingvolgsysteem en tussentoets.
-
De raad is het eens met het voorstel van de minister om de provincie Friesland de eerste verantwoordelijkheid te geven voor het bepalen van de kerndoelen voor het Fries. De raad heeft altijd gepleit voor zorgvuldige procedures in een situatie waarin regelgevende bevoegdheden op het gebied van onderwijs op decentraal niveau worden belegd. De raad is van mening dat in dit concrete geval aan deze eis van zorgvuldigheid is voldaan.
Lees hier het volledige advies Kerndoelen en ontheffing Fries.
-
Er moet ruimte komen voor het stichten van scholen op basis van pedagogische visies of relatief nieuwe levensbeschouwelijke overtuigingen. Het recht van leerlingen op goed onderwijs staat echter voorop. Een school die voldoende leerlingen weet te trekken en vooraf deugdelijk onderwijs garandeert, voorziet in een maatschappelijke behoefte en komt in aanmerking voor overheidsbekostiging. Om dit mogelijk te maken is een ruimere interpretatie nodig van artikel 23 van de Grondwet, dat de vrijheid van onderwijs regelt.
Lees hier het volledige advies Artikel 23 Grondwet in maatschappelijk perspectief.
-
Scholen kunnen alleen tot duurzame verbetering van het onderwijs komen als ze ook de ruimte hebben eigen keuzes te maken over de inrichting van hun onderwijs, hun organisatie of de relaties die zij aangaan met buitenschoolse partijen. Ruimte en heldere normen gaan hand in hand. Scholen die eigen accenten leggen in het onderwijs passend bij hun onderwijsvisie, hun leerlingenpopulatie of lokale omstandigheden, moeten zich daarover verantwoorden naar hun maatschappelijke omgeving en de ouders.
Lees hier het volledige advies Geregelde ruimte.
-
-
2011
-
De arbeidsmarkt stelt steeds weer nieuwe en vaak ook zwaardere eisen aan de komende generaties. Het onderwijs moet hierop inspelen en jongeren de gelegenheid geven zich op de toekomst voor te bereiden. Aanwezig talent dient optimaal te worden benut. De raad brengt in deze verkenning maatschappelijke ontwikkelingen in kaart en de risico's op achterstand die daarmee samenhangen. Hieruit volgen enkele beleidsimplicaties.
Lees hier het volledige advies Maatschappelijke achterstanden van de toekomst.
-
Grootschalige onderwijsvernieuwingen hebben in het onderwijs vaak niet tot de verwachte resultaten geleid. Er bestaat een grote kloof tussen onderzoek en de praktijk van het onderwijs. De raad adviseert daarom de vorming van universitaire onderwijscentra te stimuleren. Scholen, universiteit(en), hogescholen en onderwijsontwikkelaars kunnen door samen te werken in een netwerk maximaal profiteren van elkaars kennis en kunde en zo de kwaliteit van het onderwijs verhogen.
Lees hier het volledige advies Ruim baan voor stapsgewijze verbeteringen.
-
Opleidingen in het hoger onderwijs kiezen steeds vaker voor Engelstalig onderwijs. Aan Engelstalig onderwijs zouden meer kwaliteitseisen gesteld moeten worden: docenten dienen de taal aantoonbaar goed te beheersen en studenten moeten kunnen laten zien dat zij in staat zijn het onderwijs op niveau te volgen.
Lees hier het volledige advies Weloverwogen gebruik van Engels in het hoger onderwijs
-
Inzet op de kwaliteit van het hoger onderwijs vraagt continue aandacht. In de strategische agenda voor hoger onderwijs en onderzoek komt deze ambitie duidelijk naar voren. De agenda legt veel nadruk op het sturen op rendement. Om de kwaliteit van het hoger onderwijs duurzaam te verhogen is volgens de raad evengoed van belang om meer integraal en rechtstreeks te sturen op inhoudelijke kwaliteitsaspecten, zoals het niveau van eindscripties of probleemoplossend vermogen van studenten.
Lees hier het volledige advies Hoger onderwijs voor de toekomst.
-
Het is niet verstandig om op korte termijn over te gaan tot vermindering van het aantal profielen in het voortgezet onderwijs. Het terugbrengen van de huidige vier naar drie of twee profielen levert geen inhoudelijke verbetering op; voor de meeste scholen is er ook geen organisatorisch voordeel te behalen.
Lees hier het volledige advies Profielen in de bovenbouw havo-vwo.
-
De Onderwijsraad adviseert het college van burgemeester en wethouders van Schoonhoven over een geschil tussen dit college en de commissie die is ingesteld als bevoegd gezag van de openbare scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs het Schoonhovens College te Schoonhoven.
Lees hier het volledige Advies op grond van artikel 76m, zesde lid WVO.
-
De Onderwijsraad pleit er voor om de terugbetaling van rente en aflossing sterker inkomensafhankelijk te maken. De raad schetst een alternatief terugbetalingsstelsel. De effecten op de korte en lange termijn van de stelselwijziging op studiekeuzes en op kwaliteit en toegankelijkheid van het hoger onderwijs zullen naar de mening van de raad nauwkeurig gevolgd moeten worden.
Lees hier het volledige advies Wijziging van de Wet studiefinanciering.
-
De Onderwijsraad ondersteunt in grote lijnen de kabinetsplannen voor het primair onderwijs, zoals die zijn neergelegd in het actieplan Basis voor presteren. Hij staat positief tegenover de in het actieplan voorgestelde maatregelen om opbrengstgericht te werken. Op enkele punten acht de raad verbetering van het actieplan mogelijk en komt met aanbevelingen.
Lees hier het volledige advies Een stevige basis voor iedere leerling.
-
De raad geeft in dit advies commentaar op de kabinetsplannen rondom toetsing in het primair onderwijs. De raad kan zich vinden in het verplichten van een eindtoets voor doorstroomrelevante vakken en van een leerlingvolgsysteem in het primair onderwijs. Hij geeft aan dat op enkele onderdelen het wetsvoorstel dat dit regelt, heroverweging verdient.
Lees hier het volledige advies Toetsing in het primair onderwijs.
-
De raad onderschrijft de doelen van het concept-wetsvoorstel passend onderwijs. Hij maakt een andere indeling dan die in het concept-wetsvoorstel tussen lichte en zware vormen van zorg: de raad bepleit de driedeling basiszorg, breedtezorg en dieptezorg. De raad benadrukt in deze context de centrale rol van de leraar. Ten slotte plaatst de raad kanttekeningen bij onderdelen van de voorgestelde wetgeving
Lees hier het volledige advies Passend onderwijs voor leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte.
-
De Onderwijsraad pleit er voor om de bestaande opleidingen voor leraren vmbo en mbo aan te passen. Dit is nodig omdat ze onvoldoende rekening houden met de kenmerken van die onderwijstypen. Leraren in het vmbo moeten kennis hebben van hun vak en van het beroepenveld, maar ook beschikken over specifieke pedagogische en didactische competenties. Leraren in het mbo moeten vooral beroepsgerichte en vakinhoudelijke competenties goed ontwikkeld hebben.
Lees hier het volledige advies Goed opgeleide leraren voor het (voorbereidend) middelbaar beroepsonderwijs.
-
Het actieplan mbo richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van het beroepsonderwijs, bijvoorbeeld door het vereenvoudigen van de kwalificatiestructuur. Het plan bevat echter ook maatregelen die de herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van het beroepsonderwijs kunnen verminderen. De raad spreekt zijn zorg uit over het inperken van de onderwijstijd die beschikbaar is voor stages. Ook vraagt hij nadrukkelijk de directe koppeling van een opleiding aan de specifieke beroepspraktijk niet uit het oog te verliezen.
Lees hier het volledige advies Om de kwaliteit van het beroepsonderwijs. -
Het onderwijs heeft een belangrijke taak in de vorming van jongeren. Op school kunnen jongeren kennisnemen van tradities en moraal, om daarmee hun blik op de wereld te verbreden. Een brede cultuuroverdracht vormt hun persoonlijkheid en bereidt hen tegelijkertijd voor op het functioneren in de samenleving. De raad roept op de vorming van jongeren in het onderwijs nadrukkelijker op de agenda te plaatsen.
Lees hier het volledige advies Onderwijs vormt.
-
De Onderwijsraad stelt voor excellente leraren op school te laten fungeren als rolmodel. Als excellente leraren de ruimte krijgen hun kwaliteiten te ontwikkelen en die van collega’s te bevorderen, verbetert de onderwijskwaliteit en daarmee verbeteren de prestaties van leerlingen. De raad adviseert daarom elke school zijn 5% beste leraren aan te wijzen en hen tijd en budget te geven voor onderwijs-ontwikkeling.
Lees hier het volledige advies Excellente leraren als inspirerend voorbeeld.
-
De leraar vervult in het verbeteren van de leerprestaties een cruciale rol. Hooggekwalificeerde leraren kunnen beter inspelen op verschillen tussen leerlingen en hun onderwijs aan individuele capaciteiten aanpassen. Daarom is het nodig om het opleidingsniveau van leraren te verhogen: verplichte bij- en nascholing en elke nieuwe leraar opleiden tot masterniveau.
Lees hier het volledige advies Naar hogere leerprestaties in het voortgezet onderwijs.
-
-
2010
-
In discussies over het onderwijs ligt een te grote nadruk op de minimum(uren)norm en wordt onvoldoende naar voren gebracht dat leerlingen en studenten regelmatig meer tijd aan onderwijs besteden. De raad stelt een ambitieuzere insteek voor en wil extra aanbod van onderwijs en het extra gebruik hiervan stimuleren. Dit sluit aan bij de ambitie van Nederland om in de top vijf van kenniseconomieën te komen, en bij het daarmee samenhangende belang van bredere talentontwikkeling.
Lees hier het volledige advies Uitgebreid onderwijs.
-
De Onderwijsraad pleit met name voor een inhoudelijke inzet van maatschappelijke voorhoedes. Hierdoor kunnen zij leerlingen en studenten een bredere oriëntatie op de maatschappij meegeven. Zelf kunnen voorhoedes hiermee hun bevlogenheid doorgeven aan een volgende generatie, hun sector bij leerlingen op de kaart zetten en een bijdrage leveren aan een betere scholing van leerlingen en studenten.
Lees hier het volledige advies Een onderwijsprogramma met maatschappelijke voorhoedes. -
Dit advies aan de Tweede Kamer vormt een vervolg op het advies Verzelfstandiging in het onderwijs 1. Het gaat na hoe grote schoolbesturen een passend model van interne organisatie realiseren. Er worden verschillende modellen gebruikt en er is veel mogelijk. In algemene zin vindt de raad dat het debat over de 'menselijke maat' scherper kan worden gevoerd; hij geeft daarvoor in dit advies een aantal handreikingen.
Lees hier het volledige advies Verzelfstandiging in het onderwijs II.
-
De raad adviseert over het wetsvoorstel in verband met de kwaliteit van het speciaal en voortgezet onderwijs. De raad stelt in de eerste plaats dat eerst de principiële vraag beantwoord zou moeten worden of er een wettelijk onderscheid moet zijn tussen regulier en speciaal onderwijs. Los daarvan stelt de raad op enkele punten van het wetsvoorstel een aanscherping voor.
Lees hier het volledige advies Wetsvoorstel kwaliteit vso.
-
De Onderwijsraad adviseert de minister het boeddhisme niet te erkennen als richting zoals bedoeld in de onderwijswetten. De concrete aanleiding tot dit advies vormt het voornemen van de gemeente Amsterdam om een bijzondere basisschool op boeddhistische grondslag op het gemeenschappelijk plan van scholen te plaatsen.
Lees hier het volledige advies Boeddhisme als richting.
-
De maatschappij moet ervan overtuigd zijn dat een diploma garandeert dat de gediplomeerde voldoende geëquipeerd is voor een vervolgopleiding of baan. Het vertrouwen van de samenleving in het diploma (subjectieve waarde) kan volgens de raad worden versterkt. De raad geeft een aantal oplossingsrichtingen die dit vertrouwen kunnen versterken.
Lees hier het volledige advies Een diploma van waarde.
-
De Onderwijsraad adviseert naar aanleiding van een initiatiefwetsvoorstel over aanscherping van inspectietoezicht op nieuw bekostigde scholen. De conclusie van de raad is dat de huidige wetgeving voldoende ruimte biedt voor deze aanscherping. Daarnaast maakt de raad kanttekeningen bij een aantal amendementen op dit wetsvoorstel.
Lees hier het volledige advies Toezicht en bekostiging bij nieuwe schoolstichting.
-
De raad staat positief tegenover de door de minister voorgestelde invoering van een diplomaregister. De raad maakt daarbij wel een aantal kanttekeningen. In het bijzonder vraagt hij aandacht voor uitbreiding van de informatiewaarde van het register, voor de te stellen eisen aan het functioneren van de school- en instellingsregisters en voor een uitgebreidere toelichting in de memorie van toelichting op enkele onderdelen.
Lees hier het volledige advies Diplomaregister.
-
De Onderwijsraad komt tot de conclusie dat het initiatiefwetsvoorstel over toelatingsrecht voor het primair en voortgezet onderwijs weinig wijziging brengt in de bestaande verhoudingen en dat vanwege wetstechnische onduidelijkheden en mogelijk uitvoeringskwesties het initiatiefwetsvoorstel te heroverwegen is. De raad heeft het gevoel dat het wetsvoorstel appelleert aan een dieperliggende wens tot een debat over de grondwettelijke uitganspunten van het Nederlandse onderwijsbestel.
Lees hier het volledige advies Het recht op toelating nogmaals bezien.
-
De Onderwijsraad stelt voor het basisonderwijs uit te breiden met een pedagogisch aanbod voor alle driejarigen. Uiteindelijk is het doel om de driejarigen onder te brengen bij de basisschool. Daarnaast pleit de raad voor differentiatie in de pabo-opleidingen met de invoering van een specialisatie voor jonge (3-8) en oudere kinderen (6-12).
Lees hier het volledige advies Naar een nieuwe kleuterperiode in de basisschool.
-
Scholen moeten niet zomaar uit een bestuursverband kunnen stappen om alleen verder te gaan. Voordat aansluiting bij een ander schoolbestuur of verzelfstandiging in beeld komt, moeten alle mogelijkheden voor een eigen positie binnen het bestaande bestuur worden verkend.
Lees hier het volledige advies Verzelfstandiging in het onderwijs I.
-
De Onderwijsraad is geen voorstander van verplicht uitstel van selectie voor het voortgezet onderwijs. Uitstel van selectie leidt niet automatisch tot verbetering van het onderwijs. Wel is het nodig om meer doorstroomvoorzieningen te creëren en kritisch te kijken naar initiatieven van scholen die vroege selectie bevorderen, zoals het inrichten van gymnasiumbrugklassen.
Lees hier het volledige advies Vroeg of laat.
-
Betrokkenheid van ouders bij de school en het onderwijs is belangrijk. Niet alleen vanwege een mogelijke taakverlichting, afstemming over de opvoeding en ondersteuning van het leerproces, maar ook als uiting van burgerschap. De Onderwijsraad denkt dat er vooral winst te behalen valt in het versterken van ouderouderverbanden.
Lees hier het volledige advies Ouders als partners.
-
De Onderwijsraad stelt dat het werken aan gedragsproblemen bij leerlingen begint bij sterk onderwijs door een professioneel lerarenteam. Daarnaast is het wenselijk dat betrokkenen bij het onderwijs een nuchtere houding aannemen ten aanzien van classificatie van probleemgedrag. Het etiketteren van een probleem of stoornis kan helpen, maar hindert soms ook in de verdere loopbaan van de leerling.
Lees hier het volledige advies De school en leerlingen met gedragsproblemen.
-
Ontwikkeling en ondersteuning van onderwijs zijn de laatste decennia in het teken komen te staan van vraagsturing. In dit advies aan de Tweede Kamer geeft de raad een aantal aanbevelingen die moeten bijdragen aan een evenwicht tussen de diverse aansturingen. De raad onderkent drie vormen van aansturing: door het onderwijsveld, door de markt en door de overheid. Deze drie vormen vullen elkaar aan.
Lees hier het volledige advies Ontwikkeling en ondersteuning van onderwijs.
-