Artikel 23 gaat over onderwijsvrijheid én overheidszorg
Artikel 23 van de Grondwet gaat over onderwijsvrijheid én over overheidszorg. Het laatste wordt nog wel eens vergeten in de discussies over artikel 23. Hierdoor raakt de balans die de Grondwet beoogt, uit beeld. Dit stelt de Onderwijsraad in zijn informerende notitie ‘Onderwijsvrijheid én Overheidszorg’, die hij vandaag publiceert.
Artikel 23 van de Grondwet borgt al ruim 100 jaar dat we in Nederland vrijheid van onderwijs hebben en dat de overheid zorg draagt voor het onderwijs. De laatste tijd spelen veel discussies over artikel 23 in politiek en samenleving. De Onderwijsraad publiceert in het kader van zijn 100-jarig bestaan de notitie Onderwijsvrijheid én Overheidszorg: spanning in artikel 23. Met deze notitie wil de Onderwijsraad een bijdrage leveren aan de kwaliteit van deze discussies door kennis over artikel 23 op een rij te zetten. Ook wil de raad spanningen aan de oppervlakte brengen die aan artikel 23 kleven:
- De overheid schrijft aan de ene kant voor wat onderwijskwaliteit is. Aan de andere kant mogen scholen vanuit hun eigen visie op onderwijs werken.
- De overheid moet waarborgen dat er toegang is tot goed onderwijs en dat er wat te kiezen valt. Maar diezelfde overheid heeft geen grip op welke scholen er zijn.
- Ouders mogen zelf een school kiezen voor hun kind en scholen mogen zelf bepalen hoe ze les geven. Maar dit kan leiden tot segregatie, doordat scholen bepaalde groepen leerlingen aantrekken.
Begin 2021 brengt de Onderwijsraad een verkenning uit over de vrijheid van onderwijs. Hierin zal de raad zich uitspreken over wat artikel 23 betekent in deze tijd en wat de rol van de overheid daarbij moet zijn.